فضانگهدار
کودکان از جمله مراجعه کنندگان به دندانپزشکی هستند که باید در مواجهه با آنها روند خاصی، جدا از روندهای معمول دندانپزشکی بزرگسالان را در پیش گرفت. مثلا در مورد کشیدن دندان کودکان، به هیچ وجه توصیه به آن نمیشود. دندانپزشکی اطفال ترجیح به ترمیم با کامپوزیت و یا روکش و ترمیم آمالگام می دهد مگر در شرایط حاد. باید به فکر رویش دندان های دائمی هم بود. بعد کشیدن دندان در کودکان، دندان های شیری و حتی دائمی مقداری حرکت می کنند و جای درآمدن دندان دائمی که خالی مانده است را می گیرند و در این صورت برای درآمدن دندان دائمی مشکلاتی به وجود خواهد آمد. فضانگهدار دندان در کودکان برای همین امر مناسب است تا فضای خالی که برای رشد دندان دائمی نیاز است توسط سایر دندان ها اشغال نشود.
فضانگهدار توسط دندانپزشک در داخل دهان کودک نصب میشود و در طی سالهایی که طول میکشد تا دندان اصلی شروع به رویش کند در دهان می ماند و اجازه جاگیری به سایر دندان ها را نمی دهد.
فضانگهدار چیست؟
همانطور که اشاره کردیم فضانگهدار که با نام فضاساز نیز شناخته میشود برای کودکان کاربرد دارد و برای حرکت نکردن دندان ها به سمت مکان خالی شده بر روی لثه مورد استفاده قرار می گیرد. گاهی ممکن است دندان کودکان دچار پوسیدگی شود و نیاز باشد زودتر از موعد کشیده شوند. در این صورت باید به فکر رویش دندان دائمی بود. فضانگهدار وظیفه دارد تا فضای کافی برای رویش دندان دائمی را حفظ کند.
این دستگاه کوچک می تواند از جنس فلز استیل و یا آکریل که نوعی رزین است ساخته شود. برای هر فرد مطابق فضای خالی موجود این دستگاه ساخته و قرار داده میشود.
البته تمام دندان های شیری که کشیده میشوند نیاز به فضا نگهدار ندارند.
انواع فضانگهدار
این دستگاه ها در دو نوع هستند و برای تمام سنین مناسب هستند. در ادامه مختصر توضیحی در مورد این دو دسته خواهیم داد. همراه ما باشید.
فضانگهدار ثابت
این نوع از نگهدار برای کودکان سنین پایین تر مناسب است. کنترل کودکان برای جابجا نکردن و بیرون نیاوردن و حتی نشکستن وسایل کار سختی است. به همین منظور برای کودکان سنین پایین که بازیگوشی بیشتری دارند، استفاده از نوع ثابت پیشنهاد میشود که در انواع مختلف: بند و لوپ و لینگوال آرچ و همچنین دیستال شو موجود هستند که با مشورت دندانپزشک یکی از این طرح ها قابل انتخاب شدن می باشد.
این نگهدارنده با چسب کاملا به دندان میچسبد و به همین علت کودک نمی تواند آن را از دهان خارج کند و در نتیجه احتمال شکستگی و خرابی و نتیجه ندادن آن بسیار کم است.
فضانگهدار متحرک
همانطور که از اسم آن پیداست، متحرک است و می توان آن را از دهان خارج کرد و سپس دوباره در دهان قرار داد. از اکریل ساخته میشود و کاربردی و شکلی شبیه به پلاک که متخصصین ارتودنسی از آنها بهره میبرند دارد.
چون این نوع از نگهدارنده، نیاز به مراقبت دارد، برای کودکان سنین پایین پیشنهاد نمیشود. کودکان با سن بالاتر راحت تر می توانند آن را استفاده کنند و آن را در محل درست خود جاگذاری کنند.
فضانگهدار چه مدت باید در دهان بماند؟
این موضوع بستگی به سن کودک و نظر متخصص دارد. ارتودنتیست دندان ها را بررسی و معاینه می کند و در صورت مشاهده اولین علامت های رویش دندان، اقدام به خارج سازی فضانگهدار می کند. معمولا تا زمانی که اولین علامت رویش دندان مشاهده نگردد باید از فضا نگهدار استفاده کرد.
در برخی موارد که دندان های اطراف کشیده میشوند و فضا برای حرکت دندان ها دیگر در خطر نیست هم میتوان دستگاه را از دهان خارج کرد و رویش طبیعی دندان ها در این صورت اتفاق می افتد.
مراقبت های بعد از نصب
حتما باید دندانپزشک کودکان که فضانگهدار را نصب کرده است آموزش کافی را به کودک بدهد تا کودک با زبان و یا دندان خود اقدام به کشیدن یا فشار دادن دستگاه نکند.
در مراحل بعدی والدین حتما باید به بهداشت دهان و دندان کودک خود اهمیت بدهند و مراقبت لازم را انجام دهند.
مسواک زدن و نخ دندان کشیدن از مهمترین مسائلی است که باید حتما انجام شود.
مسواک زدن از تجمع پلاک دندان جلوگیری می کند و اجازه آسیب به لثه را نمی دهد.
حتما به کودک توضیح داده شود که از بازی کردن با فضانگهدار خودداری کند و اقدام به حرکت دادن آن نکند.
روزهای اول کودک ممکن است نتواند با شرایط کنار بیایید اما طی دو سه روز، کاملا عادت خواهد کرد و این موضوع نگران کننده نخواهد بود.
