دندان قروچه به عادت فشار دادن دندانها بر روی هم و سایش دندانها به یکدیگر که بیشتر در زمان خواب رخ می دهد، گفته می‌شود. این اختلال در اثر حرکات ماهیچه‌های فک و صورت رخ می‌دهد و ممکن است با صداهایی شبیه به خرد شدن دندانها همراه باشد که معمولاً توسط اطرافیان شنیده می‌شود.
دندان قروچه در کودکان نیز مشاهده می‌شود و می‌تواند به مشکلاتی از جمله سایر اختلالات دندانی، سایش دندانها، سردرد، پایین آمدن کیفیت خواب، درد فک و گردن، خستگی و کاهش انرژی منجر شود.
علت بروز در کودکان
بسیاری از متخصصین پزشکی هنوز علت دقیق دندان قروچه در کودکان را نمی‌دانند، اما برخی عوامل بالقوه شامل موارد زیر می‌شوند:
1.استرس و نگرانی: فشارهای روحی و روانی مانند اضطراب، نگرانی و استرس ممکن است باعث بروز دندان قروچه در کودکان گردد. 2.خواب نامناسب: بیشتر کودکانی که از دندان قروچه رنج می‌برند، در طول شب خواب نامناسبی دارند.
3.مشکلات دندانی: برخی کودکان دندان‌های خود را برای کمک به رفع درد یا تسکین برخی مشکلات دندانی بر روی هم فشار می‌دهند.گاها در اثر رویش دندانها دندان قروچه مشاهده می شود.
4.عادت‌های بد: بعضی از کودکان، این عادت را در طول روز نیز دارند و دندان‌هایشان را بر روی هم می‌سایند.
مراقبت از دندان‌های کودکان و روش های جلوگیری از بروز دندان قروچه
مراقبت از دندان‌های کودکان و جلوگیری از بروز دندان قروچه می‌تواند با رعایت برخی کارهایی که در ادامه به آنها اشاره کرده‌ایم، صورت گیرد:
1.مسواک زدن: بهتر است کودکان از سنین پیش‌دبستانی با مسواک زدن آشنا شوند تا بتوانند دندان‌های خود را به خوبی تمیز کنند. برای کودکان زیر ۳ سال، از مسواک با سر نرم و مناسب برای کودکان استفاده شود.
2.استفاده از خمیر دندان: استفاده از خمیر دندان مناسب با سن کودک و با عطر و طعمی که او را ترغیب به استفاده از آن می‌کند، می‌تواند به کاهش بروز دندان قروچه کمک کند.
3.کاهش مصرف برخی مواد: از مصرف برخی مواد مانند نوشیدنی‌های قندی، شکلات و خوراکی‌های چسبنده که ممکن است به مشکلات دندانی منجر شوند، بهتر است پرهیز کرد.
4.مراجعه به دندانپزشک: بهتر است کودکان را بصورت دوره‌ای به دندانپزشک اطفال ببرید تا وضعیت دندان‌هایشان بررسی شود و هر گونه مشکلی شناسایی شود.
5.کاهش سطح استرس و جلوگیری از خستگی: کاهش سطح استرس کودکان و به‌دست آوردن یک فضای آرام و دلپذیر می‌تواند به کاهش بروز دندان قروچه در کودکان کمک کند.
6.خواب کافی و زودهنگام
7.پرهیز از ساعات زیاد تلویزیون دیدن و بازی های کامپیوتری
مراحل درمان و نحوه پیشگیری از آسیب به دندان ها
مراحل درمان دندان قروچه در کودکان به شرح زیر است:
1. تشخیص و ارزیابی: در مرحله اول، دندانپزشک باید دندان‌های کودک را بررسی کند.
2. درمان مشکلات دندانی: در صورت وجود مشکلات دندانی مانند پوسیدگی، باید ابتدا این مشکلات درمان شوند تا برای درمان دندان قروچه مسیر مناسب فراهم شود.
3. تجویز روش‌های غیردارویی: در برخی موارد، دستورالعمل‌هایی مانند تلاش برای کاهش سطح استرس باعث کاهش علائم دندان قروچه در کودکان می‌شوند.
4.استفاده از محافظ شبانه (نایت گارد) در صورتی که کودک تحمل استفاده از آن را داشته باشد.
تاثیر بی حرکتی بر بروز دندان قروچه
برخی از متخصصان عقیده دارند که کم تحرکی می‌تواند به بروز دندان قروچه در کودکان منجر شود. برخی از دلایل کم تحرکی کودکان شامل ساعات زیادی نشستن بر روی صندلی، بازی کردن با تبلت یا گوشی همراه، تلویزیون دیدن طولانی و عدم تمرین‌های ورزشی مناسب می شود.
بنابراین، برای جلوگیری از بروز دندان قروچه در کودکان، باید برای حرکت منظم و فعالیت‌های ورزشی مانند پیاده‌روی، دویدن و بازی‌های سرگرم‌کننده در فضای باز کودکان را تشویق کرد. همچنین، باید کودکان زمان استفاده از ابزارهای الکترونیکی را کاهش دهند تا به کاهش کم تحرکتی کودکان کمک کنند. همچنین، مطمئن شوید که کودک شما در طی روز به میزان کافی فعالیت می‌کند و خیلی بی حرکت نیست.
ارتباط بین برخی اختلالات خواب کودکان و بروز دندان قروچه
اختلالات خواب کودکان می‌تواند به بروز دندان‌قروچه (Bruxism) منجر شود. در این حالت، کودک به طور ناخودآگاه و در فواصل متناوب، دندان‌های بالا و پایین را به هم فشار می‌دهد و حرکات جانبی دهان را تکرار می‌کند. این عادت ممکن است در طول شب باشد و منجر به بیداری در هنگام خواب شود.
اختلالات خواب همچنین می‌توانند به افزایش استرس و اضطراب در کودکان منجر شوند که می‌تواند عامل بروز دندان‌قروچه باشد.
همچنین، مشکلات تنفسی و عوارض آنها می‌تواند باعث اختلالات خواب و در نتیجه بروز این مشکل در کودکان گردد
به طور کلی، شناسایی و درمان اختلالات خواب کودکان می‌تواند به کاهش احتمال بروز دندان‌قروچه در آنها کمک کند. همچنین، مشاوره با پزشک در مورد روش‌های درمانی مانند رفع مشکلات تنفسی می‌تواند مفید باشد.
